In februari 2020 wervelden de Jamaican Canticles door de Janskerk. Toen wisten we nog niet dat het daarna anderhalf jaar stil zou worden. Covid en lockdown gingen ook aan ons niet voorbij. Maar in deze Evensong gaan diezelfde Canticles weer klinken.
Ter voorbereiding beluisterde ik ze vanaf onze website. En wervelden de opzwepende klanken door mijn kamer. Zo intens: het lijkt alsof we elkaar toen genoeg voor anderhalf jaar hebben willen meegeven. Nu zingen we deze Canticles opnieuw. Het Caraïbische dansritme (1-2-3, 1-2-3, 1-2) van deze compositie heeft een zeer stuwende werking, en nodigt uit om weer alles uit de stem en het orgel te halen. En ook met eenzelfde lading, maar wel reikhalzend uitziend naar de Evensong van de volgende maand, november.
Reikhalzend verlangen
De aanvangstekst van Psalm 42 “Zoals een hinde smacht naar stromend water, zo smacht mijn ziel naar U, o God” verwoordt een verlangen van alle tijden. Het zal ook nu menigeen aanspreken. Op moeilijke momenten welt het soms spontaan op, zeker ook in onze tijd van maatschappelijke crisis en dreiging; wereldwijd, dichtbij en soms ook persoonlijk. Wat is muziek dan een prachtige en bijzondere voertaal om dit verlangen diep te laten resoneren!
Van alle tijden
Giovanni Pierluigi da Palestrina (16e eeuw) laat ons dat verlangen al horen in het koorgebed Sicut cervus (‘Zoals een hert’). Eveneens gebaseerd op Psalm 42. Het muzikale thema wordt ingezet door de tenoren en daarna in polyfonie overgenomen door de overige partijen. Daarbij ontvouwt zich een kunstig en goed doordacht weefsel van stemmen.
De intochtshymne neemt ons mee in een mooie Engelse berijming, met in vers 3: “Why restless, why cast down, my soul? Hope still, and thou shalt sing the praise of Him who is thy God.”
De psalmen 42 en 43 vormen in veel Hebreeuwse handschriften samen één lied. Wij laten ze dan ook samen klinken, op dezelfde Chants van Walford Davies. Deze Chants bestaan afwisselend uit twee verschillende, maar wel verband houdende delen. Daarmee illustreert de componist hoezeer het een dialoog is die de ziel met zichzelf voert.
Als anthem ontbreek natuurlijk Wie der Hirsch schreit van Mendelssohn niet. Deze compositie is ons als Schola zeer lief; niet voor niets gaat die al sinds het begin van ons bijna veertig jarige bestaan met ons mee. Het verveelt nooit, en bemoedigt nog altijd.
En áls er Canticles in staat zijn om het verlangen, smachten en reikhalzen omhoog te tillen en in jubel te doen transformeren, dan zijn dat de Jamaican Canticles wel! Ze zijn indertijd door Bryan Kelly geschreven voor de choristers van Winchester Cathedral. Ook de Preces and Responses van Martin Neary, zijn gecomponeerd voor Winchester Cathedral, en wel voor de bevestiging van Rvd. Canon Anthony Caesar in 1976. Het was in 2002 dat wij als Schola Davidica in onze Engelandweek juist in deze Winchester Cathedral de Evensongs mochten verzorgen. Wij bewaren daaraan zeer goede herinneringen. En denken er met verlangen aan terug.
Teuni Trouwborst
